Łojotokowe zapalenie skóry jest jednostką chorobową najczęściej myloną z atopowym zapaleniem skóry. Obie choroby atakują zarówno dzieci, jak i dorosłych, powodując uciążliwe zmiany. Tylko prawidłowe rozpoznanie warunkuje wdrożenie odpowiedniego leczenia oraz postępowania pielęgnacyjnego, które w przypadku obu chorób jest różne.  

Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) 

Wyprysk łojotokowy (ŁZS) to często występująca choroba wieku dziecięcego, ale pojawia się i u dorosłych. Zmiany skórne obserwuje się w obrębie skóry głowy owłosionej (ciemieniucha u niemowląt), fałdów skórnych, tułowia oraz okolic intymnych. Mają one rumieniowo-wysiękowy i złuszczający charakter, z nawarstwionymi strupami łojotokowymi żółtawej barwy. Co jest przyczyną zaburzeń? Do nadmiernego wytwarzania łoju dochodzi wskutek zaburzeń hormonalnych lub zakażenia Candida albicans lub Malassezia furfur. Wpływ może mieć też nadmierny stres, nadużywanie alkoholu czy zła dieta. 

Atopowe Zapalenie Skóry (AZS) 

AZS należy do zapalnych alergicznych chorób skóry. Stany zapalne pojawiają się zwykle w okolicy twarzy, szyi oraz symetrycznych zgięć łokciowych i kolanowych, w postaci czerwonej, swędzącej wysypki  Skóra osób z atopią jest wyraźnie sucha na całej powierzchni. Zaniepokoić może również zapalenie czerwieni wargowej  oraz nawracające zapalenie spojówek. Występuje również tak zwana paradoksalna reakcja skóry – po zadrapaniu pojawia się biały, a nie czerwony ślad. Rozpoznania dokonuje się na podstawie kryteriów diagnostycznych, uwzględniających dane z wywiadu, obraz kliniczny oraz wyniki badań dodatkowych. W tym wypadku występuje również podwyższony poziom immunoglobuliny E, typowy dla chorób alergicznych. 

Jak odróżnić ŁZS od AZS? 

Pomimo wielu podobieństw, uwagę należy zwrócić na cechy pozwalające odróżnić łojotokowe zapalenie skóry od AZS. Są to przede wszystkim: 

• czas pojawienia się zmian - w przypadku ŁZS już w pierwszych tygodniach życia, 
• lokalizacja - u dzieci w okolicy pieluszkowej (w przeciwieństwie do AZS), 
• morfologią zmian – tłuste, żółto-szare łuski oraz rumieniowo-złuszczające się, skóra wilgotna, lśniąca w obrębie rumienia (w AZS brak cech łojotokowych), 
• brak przebiegu przewlekłego, 
• brak dokuczliwego świądu. 

Jak pielęgnować skórę? 

W przypadku łojotokowego zapalenia skóry nie należy traktować zmian skórnych preparatami silnie natłuszczającymi oraz zawierającymi emolienty. Niestety tylko zaogniają one zmiany. Pomocne będą na przykład kremy z dodatkiem cynku, witaminy A i D, talku, taniny lub innych składników lekko osuszających. Dostępne są na przykład specjalne środki do mycia, jak mydła z pirytionianem cynku. W leczeniu łojotokowego zapalenia skóry głowy, stosuje się szampony zawierające m.in. kwas salicylowy, siarkę, siarczek selenu, smołę węglową i ketokonazol. W przypadku ciemieniuszki u niemowląt, wskazane jest zastosowanie preparatów rozmiękczających, a następnie wyczesywanie łuski za pomocą miękkich szczotek niemowlęcych. 

Natomiast w AZS podstawą leczenia są preparaty emolientowe, nawilżające skórę i chroniące przed wysychaniem. Podczas kąpieli należy unikać gorącej wody i stosować środki niezawierające mydła. Na zmiany skórne stosuje się zwykle miejscowo kremy i maści steroidowe. Dodatkowo, mokre okłady pomagają nawilżyć skórę, zmniejszają świąd i podrażnienie. 

Źródło:
Gdziepolek Preparaty Lefrosch (https://www.gdziepolek.pl/artykuly/preparaty-lefrosch)