Mononukleoza jest chorobą wywołaną przez wirusa Epsteina-Barr. Jej pierwsze objawy to wysoka gorączka i osłabienie.

Przyczyny mononukleozy zakaźnej

Mononukleoza zakaźna jest chorobą wirusową, która występuje dosyć często u dzieci i młodzieży. Zdarza się także u osób dorosłych. W tym przypadku jej przebieg może być cięższy. Jest to schorzenie, które może wystąpić tylko raz w życiu – po przechorowaniu człowiek zyskuje całkowitą odporność na wirusa, choć pozostaje jego nosicielem.

Mononukleozę wywołuje wirus Epsteina-Barr (EBV). Do zakażenia dochodzi przez bezpośredni kontakt z osobą chorą – przez ślinę, dlatego bywa nazywana potocznie „chorobą pocałunków”. Patogen wnika do ślinianek i intensywnie się w nich namnaża. Okres wylęgania wynosi 30–50 dni. Szacuje się, że większość społeczeństwa miała kontakt z wirusem, jednak nie u wszystkich rozwija się choroba. Ponieważ nie ma leku na mononukleozę, leczenie naturalne jest jedynym rozwiązaniem.

Jakie są objawy mononukleozy?

Pierwsze objawy mononukleozy zakaźnej przypominają grypę. Pacjent skarży się na złe samopoczucie, osłabienie, zmęczenie, trudności w koncentracji oraz ból gardła i głowy. Następnie pojawia się wysoka gorączka utrzymująca się nawet przez 2 tygodnie. Towarzyszy jej apatia, brak apetytu, bóle kostno-stawowe i ból brzucha. Charakterystycznymi objawami są: powiększenie węzłów chłonnych (pod żuchwą, na szyi i w dole pachowym), śledziony i wątroby oraz obrzęk powiek. Często występują również punktowe wybroczyny na podniebieniu miękkim i twardym.

Co zrobić, kiedy pojawią się objawy mononukleozy?

W przypadku pojawienia się objawów, które świadczą o zakażeniu wirusem Ebsteina-Barr, należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu lub pediatry. Postawienie jednoznacznej diagnozy jest zwykle utrudnione ze względu na to, że dolegliwości rozwijają się w ciągu kilku, kilkunastu dni. Z tego względu poza wywiadem i badaniem fizykalnym konieczne jest wykonanie analizy laboratoryjnej krwi. Stwierdza się w niej leukocytozę, czyli zwiększoną liczbę białych krwinek oraz wzrost transaminaz wątrobowych (ALT i AST). Niekiedy przeprowadza się również oznaczenie swoistych przeciwciał IgG i IgM.

Leczenie mononukleozy

Niestety, nie ma leku na mononukleozę. Antybiotykoterapia jest nieskuteczna, ponieważ chorobę wywołuje wirus. Co więcej, u większości chorych po zastosowaniu antybiotyku na ciele pojawia się czerwona grudkowo-plamista wysypka. Dlatego mononukleozę zakaźną leczy się wyłącznie objawowo. Schorzenie ustępuje samoistnie w ciągu kilku tygodni.

Leczenie mononukleozy polega na zastosowaniu leków przeciwgorączkowych, przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Jeżeli choroba przebiega łagodnie i nie występują powikłania, nie jest konieczna hospitalizacja. Pacjent powinien prowadzić oszczędny tryb życia, dużo leżeć i odpoczywać oraz dbać o właściwe nawodnienie organizmu. Wysoką gorączkę należy zbijać środkami farmakologicznymi oraz naturalnymi sposobami, do których należą:

• zimne okłady na czoło, szyję, klatkę piersiową i pachwiny,
• chłodna kąpiel (woda powinna być o 1℃ zimniejsza niż temperatura ciała),
• picie naturalnego syropu z lipy, malin lub czarnego bzu.

Ważne jest, aby zadbać o odpowiedni mikroklimat pomieszczenia, w którym przebywa pacjent. Warto wietrzyć pokój i rozwiesić w nim mokre ręczniki, co nawilży powietrze. Trzeba także często zmieniać piżamę i pościel, ponieważ z powodu gorączki może wystąpić wzmożona potliwość.

Powikłania mononukleozy

U niektórych osób w wyniku mononukleozy może dojść do groźnych dla zdrowia powikłań, dlatego trzeba dokładnie obserwować chorego. Należą do nich:

• pęknięcie śledziony,
• zaburzenia oddychania,
• niedokrwistość hemolityczna,
• zapalenie wątroby,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
• porażenie nerwów czaszkowych,
• rak migdałków podniebiennych i ślinianek.